Eiwitten in hondenvoer

Er zijn tientallen voedingstoffen die je hond dagelijks nodig heeft om gezond te blijven:  eiwitten, vetten, koolhydraten (zetmeel en suikers) en een groot aantal vitamines en mineralen

Eiwit is een Macrovoedingsstof in hondenvoer

Eiwitten, vetten en koolhydraten (zetmeel en suikers). Hier halen honden hun energie uit. Deze voedingsstoffen worden ook wel ‘macrovoedingsstoffen’ genoemd omdat het lichaam grote hoeveelheden van deze stoffen nodig heeft. Het woord ‘macro’ betekent groot.

Microvoedingsstoffen in hondenvoer

Vitamines, mineralen en spoorelementen worden microvoedingsstoffen genoemden. Vitamines, mineralen en spoorelementen leveren zelf geen energie maar zijn nodig voor het vrijmaken van de energie uit de macrovoedingsstoffen en van de aminozuren uit eiwit. Ook zijn ze belangrijk bij het goed laten verlopen van veel processen in het lichaam.
Jouw hond heeft deze voedingsstoffen dus absoluut nodig, maar niet in grote hoeveelheden. Het woord ‘micro’ betekent klein.

De meeste commerciële hondenvoer merken zijn zo samengesteld dat ze zowel macrovoedingsstoffen als microvoedingsstoffen bevatten.

Eiwitten in hondenvoer

Eiwitten (ook wel Proteine genoemd ) is misschien wel de belangrijkste voedingsstof voor een hond. Eiwitten hebben een functie in de opbouw en onderhoud van de spieren, organen, zenuwstelsel, hormonen, enzymen en het bloed.
In de huidige hondenvoedselmarkt zijn er veel eiwitbronnen om uit te kiezen. Maar wat is nu een eiwit

Wat zijn eiwitten?

Eiwitten zijn moleculen die opgebouwd zijn uit lange ketens aan elkaar bevestigde aminozuren. Deze aminozuren zijn als het ware de bouwstenen waaruit een eiwit is opgebouwd.

Een aminozuur is opgebouwd uit koolstof (C), zuurstof (O), stikstof (N) en soms ook zwavelmoleculen (S). Aminozuren kunnen op allerlei manieren aan elkaar gekoppeld zijn. Deze verbindingen zijn de zogenaamde peptiden. Korte aminozuurketens heten ’polypeptiden‘.
De algemene structuur van een aminozuur is:

Eiwitten bestaan uit aminozuren

Een aminozuur bevat dus een amine (NH2) en een carboxyl-(zuur)groep (COOH). R is de restketen die voor elk aminozuur anders is. Wanneer aminozuren  aan  elkaar worden gekoppeld  ontstaat er een eiwit.  Op deze manier kan er een onbeperkt aantal eiwitten gevormd  worden in het lichaam.

De aminozuren

Elke aminozuur is dus een een bouwsteen voor een nieuw eiwit. Als alle bouwstenen bij en op elkaar worden gezet, dan wordt een eiwit gemaakt. In de natuur zijn ongeveer 500 verschillende aminozuren aanwezig , 22 daarvan komen in dierlijke eiwitten voor, de zogeheten fundamentele aminozuren. Tijdens de spijsvertering worden aminozuren, onder invloed van enzymen uit in de voeding aanwezige eiwitten vrijgemaakt (hydrolyse). Uit de vrijgekomen aminozuren kan de hond zijn eigen specifieke aminozuren weer opbouwen. De hond kan een aantal fundamentele aminozuren zelf maken, andere echter niet. De aminozuren die hond niet kan maken moeten in het voedsel aanwezig zijn, en noemen we de noodzakelijke of essentiële aminozuren. Honden hebben elke dag 10 essentiële aminozuren nodig

De essentiële aminozuren

Om alle eiwitten te maken die nodig zijn heeft een hond 22 aminozuren nodig waarvan er 10 essentieel zijn. (Bij katten zijn er 11 essentieel) Essentieel betekent dat het hondenlichaam niet in staat is om dit aminozuur zelf te maken. Het is dus absoluut noodzakelijk dat deze in de juiste hoeveelheden en verhoudingen door de voeding aangeleverd worden. De voeding moet ook de andere aminozuren nog bevatten maar hun hoeveelheid is minder belangrijk.

Honden kunnen hun eigen (teveel) gemaakte eiwitten niet opslaan in hun lichaam ( zoals bijvoorbeeld dat wel kan met vet). Daarom heeft jouw hond elke dag deze essentiële aminozuren nodig. De aangeboden eiwitten in het hondenvoer moeten dus deze essentiële eiwitten bevatten.

Het klinkt gek maar een hond heeft  wat betreft zijn voeding dus geen behoefte aan eiwit. Om in goede gezondheid te blijven heeft een hond elke dag voedingstoffen nodig om alle aminozuren te maken en behoefte aan de eiwitten die zeker alle 10 essentiële aminozuren bevatten.

De 10 essentiële aminozuren voor honden zijn:

Arginine, Histidine, Isoleucine, Leucine, Lysine, Methionine, Phenylalanine, Threonine, Tryptophane, Valine

Sommige van deze 10 essentiële aminozuren zijn bekender dan andere, maar elk aminozuur uit dit rijtje is elke dag nodig om jouw hond gezond te houden en normaal te laten functioneren.

Histidine

Neem bijvoorbeeld nummer 2 uit het bovenstaande rijtje: Histidine. Histidine is een essentieel aminozuur en is nodig om histamine te maken. Histamine maakt deel uit van de reactie (imuunresponse) om je hond te beschermen tegen ziekteverwekkers van buitenaf zoals bacteriën. Zonder deze bouwstof Histidine kan er geen histamine gemaakt worden en is je hond vatbaar voor vele ziekten en infecties. Naast de afweer is Histidine ook nodig om bloed (hemoglobine) te maken, dat zuurstof door de bloedbaan transporteert.

Hoe worden de aangeboden eiwitten door jouw hond verteerd tot aminozuur?

Het aangeboden dierlijke of plantaardige eiwit in hondenvoeding kan de darmwand niet passeren. Door het verteringsproces worden de eiwitten afgebroken tot hun oorspronkelijke bouwstenen de aminozuren. De eiwitten uit de voeding verschillen van de eiwitten in het hondenlichaam. Daarom maakt de hond van de aminozuren zelf eiwitten die wel bij hem of haar passen.

Door de vertering worden eiwitten in de voeding afgebroken tot aminozuren. De aminozuren worden via de wand van de dunne darm opgenomen in het bloed.

De kwaliteit van eiwit in hondenvoer

Verschillende soorten eiwitten in hondenvoer bevatten verschillende aminozuurcombinaties . We weten nu dat wanneer we een hond eiwit geven dit door de hond moet worden opgesplitst in de bouwstenen – de aminozuren. De hond heeft dus in principe geen eiwitbehoefte maar een checklist met essentiële aminozuren behoefte die die vereist zijn om alles goed te laten functioneren.

De eiwitkwaliteit per ingredient verschilt. Die hangt af van hoe goed het lichaam het kan verteren en van de hoeveelheid essentiële aminozuren de eiwitbron bevat.

Eiwitbronnen van vlees bevatten de meeste (of alle) noodzakelijke aminozuren. Sommige plantaardige eiwitbronnen  kunnen de biologische waarde van het voedsel voor de hond verhogen maar dan moet het wel gecombineerd worden met vlees van hoge kwaliteit.